Spelen

Thema Spelen

 Inleiding

Een van de vier expertises tijdens dit project is Spelen. Een in het oog springend onderdeel voor ‘sportstad’ Heerenveen. Daarnaast is spelen erg belangrijk voor de ontwikkeling van onze kinderen, de fitheid van de volwassenen en de vitaliteit van onze ouderen.

De Expertisegroep Spelen heeft de kans om op dit gebied iets voor de wijk te kunnen betekenen met beide handen aangepakt. Er is afgetrapt met een zoektocht naar een visie voor de wijk. Het huidige aanbod van spelen in de Greiden is bekeken. De kinderen van de basisscholen in de wijk zijn gevraagd voor input. En er zijn experts langs geweest om het een en ander toe te lichten. Uiteraard heeft de groep ook de eigen creatieve geest gebruikt om, samen met de aanwezige kennis over de wijk, ‘out of the box’ te denken en de mogelijkheden die de wijk biedt te gebruiken.

De visie

Spelen en sporten verbindt, het maakt je leven vitaler en geeft de wijk een frisse uitstraling. De visie van de Expertisegroep Spelen is dat spelen en sporten in de wijk voor iedereen beschikbaar moet zijn. Jong of oud, arm of rijk. Dat er speel- of sport mogelijkheden zijn voor alle leeftijdsgroepen maar dat hier ook de combinatie gezocht wordt. Daarnaast is er een belangrijke overeenkomst met de Expertisegroep Groen, de sport- en spellocaties in de wijk voorzien van een groene frisse uitstraling.

 De leeftijdsgroepen

Bij spelen is de eerste associatie vaak met kinderen. De expertise groep spelen wil echter benadrukken dat spelen en of sporten in de wijk van belang is voor alle leeftijdsgroepen. Deze leeftijdsgroepen zijn als volgt

 

• Kinderen
  • 0-6 jaar
  • 6-12 jaar
  • 12 -16 jaar
• Jeugd (16+)
• Volwassenen
• Ouderen

 

Boerplay

Boerplay heeft in februari 2017 een analyse gemaakt van alle speelplekken in de Greiden. Er is gekeken hoe de Greiden scoort ten opzichte van de standaard in andere steden en dorpen. De belangrijkste conclusies zijn:

 

• Bijna alle speelplekken liggen te midden van een bouwblok en zijn erg naar ‘binnen gekeerd’. Kinderen die niet direct aan de speelplek wonen zullen er minder makkelijk gebruik van maken.

 

• Langs de hoofdwegen en in het ‘groene hart’ van de wijk zijn nauwelijks speelplekken.

 

• De wijkontsluitingswegen vormen fysieke barrières naar de grotere centrale speelplekken.

 

• Er zijn nauwelijks speelplekken ingericht voor 0 tot 6 jarigen. De speelplekken voor 6 tot 12 jarigen hebben niet de gewenste benodigde ruimte. Voor 12 tot 18 jarigen zijn voldoende sportveldjes aanwezig.

 Onderzoek basis scholen de Greiden

Onder de leerlingen van groep 6, 7 en 8 van de scholen in de Greiden is een korte enquête gehouden. (zie bijlage)  Hier was de respons 102 stuks.

 

De kinderen zijn over het algemeen tevreden over de huidige speelplaatsen. Wat opvalt is dat de jongens iets positiever zijn dan de meisjes. De oorzaak hiervan is onbekend.

• Heel leuk 7,4%
• Leuk 31,5%
• Beetje leuk 50,4%
• Niet leuk 10,2%

Daarnaast hebben ze de ruimte gekregen om aan te geven welke speelplek ze graag toe wilden voegen. Hier is de volgende top 4 uit voortgekomen.

De top 4 van speelplekken:

• Voetbalveldje
• Klimbos, hutten bouwen
• Fietscrossbaantje
• Skeelerbaantje

 

Scholen:

• OBS Het Vogelnest
• CBS De Roerganger
• OBS Ekke de Haan
• CBS Het Kompas

 

Note: BS De Buitenkans is wel gevraagd maar wilde niet meedoen.

 

Advies

Op basis van alle informatie die we hebben kunnen verzamelen, hebben wij als Expertisegroep Spelen een aantal adviezen geschreven. Deze adviezen hebben we zo goed mogelijk proberen te verwoorden en onderbouwen. Daarnaast zullen sommige adviezen direct aan te pakken zijn en zullen er ook lange termijn projecten van gemaakt kunnen worden.

 

Sfeer en veiligheid

De Expertisegroep Spelen wil benadrukken dat wijk de Greiden trots mag zijn op de hoeveelheid speelplaatsen voor alle kinderen. Daarnaast is de sfeer die gecreëerd wordt bij veel speelplaatsen erg prettig. Dit komt omdat de speelplaatsen vaak gesitueerd zijn op de pleintjes in de wijk tussen de huizen. Naast de gezelligheid is de veiligheid die dit met zich meebrengt van groot belang. Ouders zijn vaak dichtbij hun kinderen en kunnen gemakkelijk een oogje in het zeil houden. Dit is dus ook drempel verlagend voor ouders om hun kinderen te laten spelen. Het plaatsen van bankjes bij speelplaatsen geeft de mogelijkheid tot toezicht wat zorgt voor de veiligheid. Daarnaast is ook het sociale aspect een toevoeging.

 

Duurzaam en informeel spelen

Met de analyse van Boerplay is de expertisegroep het voor een groot deel eens. Een aantal punten willen wij wel graag in een ander daglicht stellen. Er wordt namelijk gesteld dat er veel of zelfs te veel speelplaatsen zijn. Wij zijn ons er van bewust dat het onderhoud van deze speelplaatsen geld kost. Maar zijn als wijk ook erg trots op de vele mogelijkheden tot spelen voor de kinderen.

Aan de hand van de beschikbare kaart is er per speelplaats bekeken of deze nog gangbaar is of eventueel op een andere manier in te vullen valt. Dit overzicht is geplaatst in de bijlage.

Om de kosten, met name ook op lange termijn, te verlagen is het belangrijk om informeel spelen toe te passen in de wijk. Er zijn een aantal plaatsen waar de huidige situatie op zijn retour is. Dit zijn ideale plaatsen om dit toe te passen. Met name het gebruik van duurzame natuurlijke producten is ons advies om zowel spelen als groen te combineren. Ook de leeftijdsgroep tot 6 jaar komt op zulke speelplaatsen beter tot hun recht.

 

Voorbeelden van informeel spelen

Bron: Presentatie Greiden,

1. Driessen

 

 Multi functioneel

Naast de duurzaamheid en het informeel spelen willen we ook aandacht vragen voor het multifunctioneel inzetten van de speelplaatsen. Bijvoorbeeld het voetbalveldje langs de Poelen is een mooie gelegenheid om ook te kunnen basketballen door 2 baskets toe te voegen.

 

 Communicatie

Wanneer speeltuinen verdwijnen of aangepast worden is het van groot belang om in overleg te treden met de naaste bewoners. De ervaring leert dat veel omwonende ontevreden raken door diverse zaken en dat dit voorkomen kan worden om in contact te komen met de mensen. Begrijpelijk is dat niet iedereen hierin tevreden gehouden kan worden. Maar belangrijk is dat het merendeel van de omwonende tevreden is. Een tevreden omwonende zal zich ook makkelijker en beter in kunnen zetten voor de speelplaats. Bijvoorbeeld in het schoonhouden.

 

Samenwerking met de scholen

Uit persoonlijke communicatie met verschillende directeuren van de basisscholen in de wijk is gebleken dat er initiatieven zijn vanuit de scholen. Kinderen blijken vaak op de schoolpleinen te willen spelen. Zeker i.c.m. veiligheid en sociale processen is dit interessant. Wij adviseren de gemeente dan ook in gesprek te gaan met de scholen. De scholen hebben ook 4x per jaar gezamenlijk overleg om zich in te zetten voor de spelende kinderen. De schoolpleinen van OBS Ekke de Haan en De Roerganger zijn hier al in genoemd als mogelijke speelpleinen die ook buiten school uren open kunnen zijn.

 

Bereikbaarheid / herkenbaarheid

Uit de analyse van Boerplay is gebleken dat de grote centrale speelplekken moeilijk te bereiken zijn door de grote omliggende wegen. Het is van groot belang om te zorgen dat er veilige oversteek routes zijn naar de grote speeltuin ‘de Greiden’. Dit kan gerealiseerd worden door middel van kleine voetstappenroutes op de weg, zodat automobilisten weten dat er kinderen kunnen oversteken. Daarnaast is dit een vriendelijke touch aan de uitstraling van de wijk.

Naast de veiligheid is ook de herkenbaarheid van de diverse speelplaatsen een probleempunt. Omdat veel speelplaatsen een beetje verscholen liggen tussen de huizen is het ons idee om de speelplaatsen ook te verbinden door middel van een voetstappenroute door de wijk.

Nieuwe speelplaatsen

Uit het onderzoek op de basisscholen zijn drie belangrijke mogelijke wensen voor speelplaatsen naar voren gekomen. Het voetbalveldje spreekt voor zich, de aloude favoriet. Deze veldjes zijn aanwezig in de wijk. Toch zijn er ons berichten bekend dat er rond de Heerenhage/Diepegat behoefte is aan een trapveldje. Er wordt bewoners overlast bezorgd omdat de jeugd voetbalt in de speeltuin met alle gevolgen van dien.

Opvallend in het rijtje zijn de fietscrossbaan en de skeelerbaan. Onderhoudsvriendelijk en goed te combineren met andere speelgelegenheden. Zeker samen ook goed te combineren. Daarnaast is skeeleren voor de kinderen op de weg gevaarlijk en in de wijken lastig vanwege de klinkers.

Een plaats om hutten te bouwen lijkt ons, naast een mooi idee, ook een idee met de nodige minpunten. Overdag zal er hard getimmerd en gespeeld worden, maar ‘s avonds is de kans groot dat er vandalisme of zelfs brandstichting gepleegd wordt. Het plan vanuit ons is om dit in overleg met de scholen of eventueel wijkcentrum ‘De As’ op te pakken om dit georganiseerd uit te voeren. Bijvoorbeeld een timmerdorp in de zomervakantie op een schoolplein of grote speeltuin.

 

 Volwassenen en ouderen

Naast de speelgelegenheden voor kinderen vinden wij het als bewoners van de wijk ook erg belangrijk om het sport en bewegen breder te trekken. Het verhogen van de vitaliteit van de volwassenen en ouderen zal een enorme boost geven aan de wijk. Naast het sportieve krijgt het ook een belangrijk sociaal karakter in de wijk. Om hier verbetering in te kunnen krijgen hebben wij als groep drie ideeën bedacht. Het Kattenbos terug als trimbos, een outdoor gym en een jeu de boules baan.

 

Het Kattenbos

In een vroege brainstormsessie hebben wij als groep geopperd om van het Kattenbos een soort ‘central park’ te maken. Openheid creëren, de centrale ligging gebruiken, een vijver situeren. Het huidige Kattenbos is namelijk een dichtgegroeid donker hol. Het schrikt veel mensen af om er een kijkje te nemen, want het geeft een verlaten en vergroeide indruk. Daarnaast weten veel mensen niet eens dat het bestaat en dat het zo groot is. We hebben begrepen dat vanwege een beschermde natuur status er momenteel “een slot zit op” het Kattenbos. Echter is het zonde dat om die reden er weinig tot niets meer gebeurd in zo’n groot onderdeel van onze wijk.

 

Wat ons betreft is het een perfect moment om de sportiviteit in de wijk een kickstart te geven door het Kattenbos opnieuw in te richting. Uiteraard met respect voor de natuur. Er zijn mogelijkheden genoeg om juist samen met de natuur een trimroute door het bos aan te leggen en ontmoetingsplaatsen te creëren in het bos/park. Voor de kinderen zou een crossbaantje ook niet misstaan!

Zoals al aangegeven is het ook van belang dat de herkenbaarheid van het Kattenbos wordt verbeterd. Momenteel weten zeer weinig mensen wat het bos zo bijzonder maakt of wat de functie is. Een informatie bord over de functie en eventuele bezienswaardigheden.

 

Outdoor gym

Ook een outdoor gym of een buiten mogelijkheid om te sporten wordt als een unieke kans gezien voor in de Greiden. Als ‘Sportstad Heerenveen’ is er veel sportiviteit gelokaliseerd, in de Greiden kan echter ook een boost gebruiken. Een stad die sport ademt moet doorvertaald worden naar de wijken. Als de Greiden meer sport gaat ademen geeft dit een hele goede stimulans aan de bewoners. Daarnaast is sport goed voor de gezondheid van de wijkbewoners. Ook de sociale aspecten van sport en elkaar ontmoeten in een outdoor gym zijn van groot belang voor de wijk.

 

Een mogelijke locatie voor deze outdoor gym is ook bekeken. Het zou heel mooi zijn als dit gecombineerd kan worden met het Kattenbos idee, om het trimbos uit te breiden met een mogelijkheid om te sporten. Daarnaast is het Coornhert State naastgelegen waardoor er eventueel ook nog subsidie mogelijkheden zijn ten behoeve van bewegen van ouderen. Deze subsidie mogelijkheden zijn er o.a. bij de Edwin van der Sar Foundation. Er zijn reeds vergevordere plannen voor een beweegtuin aanwezig evenals de locatie.

 

Ook zijn er langs de Van Engelenvaart, bij de straten De Zwette of bij de Brekken/Lark, kansen. Het schelpenpad is een uitgelezen mogelijkheid voor outdoor trimactiviteiten. Wat betreft de ruimtelijke mogelijkheden zijn die op deze locatie wellicht groter.

 

Voorbeelden van een outdoor gym:

 

Bron: Google ‘outdoor gym’

 

Jeu de boules

Met name in combinatie met speelplaatsen voor kinderen is een jeu de boules baan een mooie toevoeging voor de ouderen in de wijk. Rondom speelplaats 17 en eventueel 20 zijn hier mogelijkheden, zie bijlage C.

 

 

Advies samengevat

In het kort de belangrijke advies punten op een rij.

 

• Communicatie met de naastgelegen bewoners.

 

• Samenwerken met de scholen.

 

• Kattenbos als ‘Central Park’.

 

• Veiligheid en bereikbaarheid van de grote speeltuin verbeteren.

 

• Herkenbaarheid kleine speelplaatsen.

 

• Informeel spelen toevoegen aan speelplaatsen, duurzaam.

 

• Trapveldje Heerenhage/Diepegat.

 

• Skeelerbaan en fietscrossbaan combinatie.

 

• Jeu de boules baan.

 

• Outdoor Gym.